Część praktycza w ruchu drogowym
Zadania egzaminacyjne w ruchu drogowym - na poszczególne kategorie prawa jazdy - powinny być wykonane zgodnie z przepisami ruchu drogowego i techniką kierowania pojazdem. Zadania te zostały określone w tabeli 7.
Tabela 7
Poz.
|
Zadania egzaminacyjne
|
1
|
Wjazd na drogę z obiektu przydrożnego
|
2
|
Jazda drogami dwukierunkowymi jedno- i dwujezdniowymi: a) o różnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasów ruchu, b) posiadającymi odcinki proste i łuki, wzniesienia i spadki, obniżone i podwyższone dopuszczalne prędkości.
|
3
|
Jazda drogami jednokierunkowymi o różnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasów ruchu.
|
4
|
Przejazd przez skrzyżowania: a) równorzędne (trzy- i czterowlotowe), b) oznakowane znakami ustalającymi pierwszeństwo przejazdu (znak A7, B 20, D1 oraz w połączeniu z tabliczkami T6a i c), c) z sygnalizacją świetlną, d) na których ruch odbywa się wokół wyspy, e) dwupoziomowe (wjazd i zjazd)*)
|
5
|
Przejazd przez przejścia dla pieszych
|
6
|
W przypadku egzaminu dla kategorii B i B1 prawa jazdy wykonanie: a) jednego z następujących manewrów parkowania: - prostopadłe - wjazd przodem wyjazd tyłem (możliwa jedna korekta toru jazdy) przy czym miejsce do parkowania wyznacza egzaminator, wskazując je osobie egzaminowanej; po zaparkowaniu musi być możliwość opuszczenia pojazdu przez kierowcę i pasażera z obydwu stron pojazdu, a pojazd musi być zaparkowany w sposób zgodny z przepisami ruchu drogowego (należy sprawdzić możliwość opuszczenia pojazdu); parkowanie odbywa się z zachowaniem zasad ruchu drogowego, - skośne – wjazd przodem wyjazd tyłem (możliwa jedna korekta toru jazdy) przy czym miejsce do parkowania wyznacza egzaminator, wskazując je osobie egzaminowanej; po zaparkowaniu musi być możliwość opuszczenia pojazdu przez kierowcę i pasażera z obydwu stron pojazdu, a pojazd musi być zaparkowany w sposób zgodny z przepisami ruchu drogowego (należy sprawdzić możliwość opuszczenia pojazdu); parkowanie odbywa się z zachowaniem zasad ruchu drogowego, - równoległe pomiędzy dwoma pojazdami (manewr jest wykonywany jeżeli jest możliwe wyznaczenie miejsca do parkowania – możliwa jedna korekta toru jazdy) – wjazd tyłem – wyjazd przodem, przy czym miejsce do parkowania wyznacza egzaminator, wskazując je osobie egzaminowanej; długość miejsca do parkowania pomiędzy pojazdami powinna stanowić około 2 krotność długości pojazdu egzaminacyjnego; w trakcie wykonywania manewru możliwa jedna korekta toru jazdy; po zaparkowaniu pojazd nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego; w przypadku kiedy pojazd parkuje równolegle do krawężnika, w trakcie wykonywania manewru nie może najechać na krawężnik. b) manewru zawracania na drodze jednojezdniowej – dwukierunkowej – możliwość wykonania manewru przy wykorzystaniu infrastruktury drogowej (bramy, wjazdy, podjazdy, zatoczki, itp.) – zawracanie musi odbyć się przy użyciu biegu wstecznego. - miejsce do zawracania wyznacza egzaminator.
W przypadku błędnego wykonania manewru parkowania możliwe jest wykonanie manewru w innym miejscu wskazanym przez egzaminatora, a w razie braku możliwości znalezienia miejsca do wykonania manewru dopuszcza się zamiennie wykonanie innego manewru parkowania. |
7
|
Przejazd przez torowisko tramwajowe**) i kolejowe*), przejazd przez tunel*) oraz obok przystanku tramwajowego**) i autobusowego
|
8
|
Wykonanie manewrów: a) wyprzedzania, omijania, wymijania (dla kategorii A, A1 przy prędkości co najmniej 50 km/h), b) zmiany pasa ruchu i kierunku jazdy w lewo, prawo, oraz zawracania na skrzyżowaniu,
|
9
|
Hamowanie od prędkości co najmniej 50 km/h do zatrzymania we wskazanym przez egzaminatora miejscu (manewr może być wykonany na placu manewrowym ośrodka egzaminowania) – manewr nie dotyczy kategorii T prawa jazdy. |
10
|
Hamowanie wykonywane w sytuacjach awaryjnych - obowiązkowo w zakresie kategorii A1 i A prawa jazdy, w przypadku pozostałych kategorii nieobowiązkowe: - w przypadku kategorii A i A1 prawa jazdy hamowanie awaryjne musi być wykonane przy prędkości minimum 50 km/h przy użyciu przedniego i tylnego hamulca motocykla, - manewr może być wykonany na placu manewrowym ośrodka egzaminowania.
|
11
|
Rozprzęganie pojazdu przyczepą - zadanie realizowane po powrocie na plac manewrowy Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego - na wykonanie zadania osoba egzaminowana ma nie więcej niż 7 minut.
|
|
Czynności wykonywane podczas rozprzęgania: - zaciągnięcie hamulca awaryjnego pojazdu silnikowego i unieruchomienie silnika, - zabezpieczenie pojazdu silnikowego i przyczepy przed samoczynnym przemieszczeniem się (użycie klinów lub hamulca postojowego przyczepy), - odłączenie przewodów elektrycznych i hamulcowych we właściwej kolejności (zabezpieczenie ich przed zabrudzeniem poprzez umieszczenie ich we właściwym miejscu), - wysunięcie podpory jeżeli zaczep przyczepy jest wyposażony w podporę, - rozłączenie pojazdu z przyczepą (odjechanie pojazdem), - ustawienie pojazdu obok przyczepy. Zadanie może być zrealizowane także po wykonaniu zadań na placu manewrowym.
|
*) Dotyczy miast posiadających przejazd kolejowy, skrzyżowanie dwupoziomowe lub tunel położone w odległości nie większej niż 2,5 km od placu manewrowego ośrodka egzaminowania.
**) Dotyczy miast z komunikacją tramwajową.
W zakresie kategorii A i A1 kandydat na kierowcę obowiązkowo musi wykonać hamowanie awaryjne (przy prędkości minimum 50 km/h - przy użyciu hamulca przedniego i tylnego). W przypadku pozostałych kategorii sprawdzian z hamowania od prędkości co najmniej 50 km/h do zatrzymania we wskazanym przez egzaminatora miejscu, np. przy znaku drogowym.
Polecenia egzaminatora nie mogą być sprzeczne z obowiazującymi na drodze zasadami ruchu lub stwarzać możliwości zagrożenia jego bezpieczeństwa.
W zakresie kategorii B i B1 - w ruchu drogowym - odbywa się sprawdzenie wszystkich umiejętności bezpiecznego zachowania się kandydata na kierowcę, które obejmuje także umiejętność parkowania. Osoba egzaminowana musi obowiązkowo wykonać jedno z trzech parkowań, a mianowicie:
- parkowanie prostopadłe lub skośne - wjazd przodem - wyjazd tyłem (możliwa jedna korekta toru jazdy), lub
- parkowanie równoległe między dwoma pojazdami - wjazd tyłem - wyjazd przodem (możliwa jedna korekta toru jazdy).
Kandydat na kierowcę - w zakresie kategorii B i B1 w ruchu drogowym - obowiązkowo wykonuje również zawracanie na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej (zawracanie musi odbyć się przy użyciu biegu wstecznego - z wykorzystaniem infrastruktury drogowej). Drugi manewr zawracania odbywać się powinien na skrzyżowaniu.
Program egzaminacyjny w ruchu drogowym - na poszczególne kategorie prawa jazdy - musi być wykonywany w czasie nie mniejszym niż określono w tabeli 8.
W przypadku egzaminu prowadzanego w zakresie prawa jazdy kategorii B1 lub B, egzaminator może zakończyć egzamin po upływie 25 minut jeżeli został wykonany program egzaminacyjny i wynik egzaminu jest pozytywny.
Tabela 8
poz. | Rodzaj uprawnień | Minimalny czas trwania jazdy w ruchu drogowym [min] |
1 | Prawo jazdy kategorii: - A1, A, B+E, T - B1, B - C1, C, D1, D, C1+E, C+E, D1+E, D+E |
. 25 40 45 |
2 | Pozwolenie | 35 |
Egzaminator wybiera trasę egzaminacyjna tak. aby natężenie ruchu (w godzinach szczytu) na elementach drogi określonych w poz. 1-5 tabeli 7 nie było mniejsze niż 400 pojazdów na jeden pas ruchu. Natomiast trasy egzaminów w zakresie prawa jazdy kategorii A, A1, B1 lub T określa ośrodek egzaminowania w porozumieniu z właściwym organem nadzoru. Plan przebiegu tych tras wywiesza się w ogólnie dostępnym miejscu ośrodka egzaminowania, tak aby osoby egzaminowane mogły się zapoznać z ich przebiegiem. W przypadku egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii B1 przeprowadzonego pojazdem umożliwiającym przebywanie egzaminatora w pojeździe nie stosuje się wyznaczonych tras egzaminacyjnych.
W egzaminie praktycznym na prawo jazdy - na pisemny wniosek osoby zapisującej się na egzamin- może uczestniczyć tzw. "instruktor prowadzący". Jednak uczestniczy on na prawach obserwatora, bez prawa ingerencji w przebieg egzaminu.
Obowiązujące zasady określają 16-to punktowy katalog naruszeń przepisów ruchu drogowego, z których każde naruszenie skutkuje przerwaniem egzaminu państwowego na prawo jazdy z wynikiem negatywnym. Naruszenia te zostały określone w tabeli nr 12 załącznika nr 5 do rozporządzenia.
Tabela 12
Zachowania osoby egzaminowanej skutkujące przerwaniem egzaminu państwowego na prawo jazdy |
|
1.
|
Kolizja drogowa |
2.
|
Omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymała się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszym. |
3.
|
Wyprzedzanie na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi. |
4.
|
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na oznakowanym przejściu. |
5.
|
Nieustąpienie pierwszeństwa przez kierującego pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża pojazd. |
6.
|
Niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego oznaczenia, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności poruszania się w celu umożliwieniu jej przejścia. |
7.
|
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu podczas cofania. |
8.
|
Niezastosowanie się do: 8.1 sygnałów świetlnych, 8.2 sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kierowania ruchem drogowym, 8.3 sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego. |
9.
|
Niezastosowanie się do znaków: 9.1 „stop”, 9.2 „zakaz wjazdu”, 9.3 „zakaz wjazdu ...”,*) 9.4 „zakaz ruchu w obu kierunkach”, 9.5 „zakaz skręcania w lewo”, 9.6 „zakaz skręcania w prawo”, 9.7 „nakaz jazdy...”,*) 9.8 „linia podwójna ciągła”, 9.9 „powierzchnia wyłączona”.
*) odpowiednio do znaków umieszczonych na trasie egzaminu. |
10.
|
Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu: 10.1 na skrzyżowaniu w sytuacji równorzędnej, 10.2 na skrzyżowaniu oznaczonym znakami określającymi pierwszeństwo przejazdu, 10.3 pojazdom szynowym, 10.4 rowerzystom, 10.5 podczas zmiany pasa ruchu, 10.6 w razie przecinania się poza skrzyżowaniem kierunków ruchu lub torów jazdy pojazdów poruszających się po tej samej drodze, 10.7 podczas włączania się do ruchu, 10.8 podczas cofania. |
11.
|
Naruszenie zakazu zawracania. |
12.
|
Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 20 km/h. |
13.
|
Nieupewnienie się o możliwości wyprzedzania. |
14.
|
Naruszenie zakazu wyprzedzania: 14.1 na przejazdach rowerowych i bezpośrednio przed nimi, 14.2 przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia, 14.3 na zakrętach oznaczonych znakami ostrzegawczymi, 14.4 na skrzyżowaniach, 14.5 na przejazdach kolejowych i bezpośrednio przed nimi, 14.6 na przejazdach tramwajowych i bezpośrednio przed nimi. |
15.
|
Niezastosowanie się do znaku zakaz wyprzedzania. |
16.
|
Wyprzedzanie z niewłaściwej strony |
Osoba egzaminowana uzyskuje:
- pozytywny wynik egzaminu praktycznego, jeżeli poprawnie wykonała wszystkie zadania, o których mowa w §9 załącznika 5 do rozporządzenia,
- negatywny wynik egzaminu praktycznego, jeżeli:
- dwukrotnie nieprawidłowo wykonała to samo zadanie egzaminacyjne,
- zachodzą okoliczności, o których mowa w § 30 ust. 4 pkt. 1-6 i ust. 5 pkt 1 rozporządzenia.
Oceniając kwalifikacje osoby egzaminowanej egzaminator zwraca szczególną uwagę na:
- sposób wykonywania manewrów na drodze,
- zachowanie wobec innych uczestników ruchu drogowego,
- umiejętność oceny potencjalnych lub rzeczywistych zagrożeń na drodze,
- skuteczność reagowania w przypadku powstania zagrożenia,
- dynamikę i kulturę jazdy,
- sposób używania mechanizmów sterowania pojazdem.
Po zakończeniu egzaminu praktycznego dla osoby egzaminator:
- informuje o wyniku egzaminu, a jeżeli wynik jest negatywny - podaje przyczyny jego uzyskania,
- przekazuje jej wypełniony arkusz przebiegu egzaminu praktycznego, jeżeli wynik tego egzaminu jest pozytywny albo negatywny.